Kategoria: muzyka, kultura

Lubię reaktywacje, których obserwujemy w ostatnich miesiącach od groma. Stare zespoły powstają ze swych grobowców, by na powrót straszyć ludzi z desek sceny. Publika reaguje rozmaicie. Niektórzy płacą ciężkie pieniądze, by zobaczyć na żywo reanimowane truchła kapel (bo to może przecież być ostatni raz) – inni plują jadem, bo mogą. Jeszcze inni siedzą cicho, wykazując wobec faktu powstania zwłok z grobu daleko idącą obojętność.

Powrotom do życia starych załóg zawsze towarzyszą wątpliwości co do prawdziwych intencji. Największą burzę wywołała oczywiście PANTERA. Po śmierci obydwu braci-założycieli zespół ten, obecnie w połowie oryginalnego składu, wrócił, by koncertować i wykonywać stare utwory. Z nie byle jakim zastępstwem, bo przecież ani Zakk Wylde ani Charlie Benante to nie są jakieś śmondaki, tylko prawdziwe gwiazdy metalowej sceny.

Czy potrzebujemy takiej PANTERY?

Kwartet popróbował – i jeździ. Zaplanował w przyszłym roku zwiedzić cały świat, wystąpić gdzie się da. A pierwsze reakcje na ich występy są – niemal po pięćdziesiąt procent – skrajne. Od zachwytów, że słychać ze sceny ducha braci, do kąśliwej krytyki, że pozostali przy życiu starcy muszą po prostu zarabiać, bo skończyły im się pieniądze.

Postanowiłem sprawdzić, zanim się wypowiem i obejrzałem na YouTube zapis kilku występów PANTERY w odrodzonej formule. Różnej jakości są to filmy, wiadomo, kręcone z różnych rąk i rozmaitymi aparatami, ale jednak coś tam da się usłyszeć i zobaczyć. Czy słychać ducha braci? Nie sądzę. To są inne ręce, na gitarze i perkusji, zatem groove oraz feeling zawsze będą inne. Najlepsze naśladownictwo nie zastąpi oryginału w żadnej sztuce.

Ale: jakość tej produkcji muzycznej jest bardzo wysoka. Bo i wykonawcy z najwyższej półki światowej. Wszystkie stare kawałki brzmią znakomicie. Nie identycznie, jak kiedyś, ale nic im nie brakuje. Świetne odwzorowanie starej PANTERY! Jeśli ktoś chce iść na koncert, zetknąć się twarzą w twarz ze starą, żyjącą jeszcze połową zespołu – oraz doświadczyć wysokiej jakości prezentacji tych kawałków, może się wybrać w ciemno. No i fakt niezbity: na koncerty jak dotąd stawiają się tysiące fanów.

Czy to w ogóle jest PANTERA?

Pytanie, czy tak serwowana (za naprawdę duże pieniądze) produkcja muzyczna powinna być opatrzona nazwą PANTERA. Nie będę się wdawał w dyskusję z ortodoksami, ale mam wątpliwości: muzycy, którzy po śmierci Chucka Schuldinera spotykali się na scenie by grać utwory DEATH nigdy nie używali tej nazwy. Może to sprawa uwarunkowań prawnych, może szacunku – jednak wygląda to i brzmi inaczej, gdy po śmierci lidera (ów) nazwa podlega chociaż jakiejś modyfikacji. Tutaj zapadła inna decyzja, choć pewnie całkowicie legalnie mamy do czynienia z reaktywacją PANTERY w nowym składzie. Pytanie, jak przyjmą to fani, jest pytaniem otwartym. Każdy spór nakręca jednak znakomicie rozgłos wokół tego powrotu.

Pozostali przy życiu muzycy PANTERY, Phil i Rex, pewnie czują frajdę z powrotu na scenę i wykonywania starych numerów przed kolosalną publicznością. Kwoty na koncie też się pewnie zgadzają, ale – stop. Tu już nie możemy być złośliwi, bo skoro muzycy przez lata wypracowywali sobie taką markę, to nawet po odejściu w zaświaty ich współgraczy, mają pełne prawo sobie ten trud dyskontować. A skoro ludzie są chętni, by płacić za ich sceniczną prezentację po upływie lat, to prosimy bardzo. Jest popyt, to niech nas podaż nie dziwi.

W przypadku zespołu będącego światową gwiazdą frajda z wejścia na deski sceniczne po wielu latach, dodatkowo zmultiplikowana kolejnymi zerami na koncie, może mieć znaczenie wielowymiarowe. Jedną z twarzy takiego come-back’u z całą pewnością jest jednak niezwykłe, niepowtarzalne przeżycie – radość, gdy jako grajek wychodzisz na scenę, grasz dla ludzi, a to ich kręci. To jest doświadczenie magiczne, niewielu dane, a bardzo przyjemne.

Przeżywam to właśnie, choć w zupełnie innej skali. Nie ma mowy o żadnym zarabianiu pieniędzy, za to sama frajda z powrotu SACRIVERSUM jest dla mnie przeokrutna. Dobrze jest wrócić na dechy po siedemnastu latach przerwy, nawet, gdy w trakcie tej pauzy działy się jeszcze inne wydarzenia muzyczne. Dobrze jest widzieć, że stare numery grane na żywo nadal kręcą ludzi, nie tylko starych wyjadaczy, ale i tych młodszych, z kolejnych pokoleń.

Dlatego zapraszam Was wszystkich do miejsc, gdzie będziemy grali w nowym, 2023 roku. Są już pierwsze daty: 7.01 w łódzkim klubie Wooltura (to występ na imprezie charytatywnej na rzecz Kuby, syna łódzkiego ziomala ze starej załogi), a także w Krakowie – Garage Pub – 24.02. Do Warszawy zawitamy 19 maja (VooDoo Club), ale to już plany wiosenne. Ktokolwiek pamięta SACRIVERSUM ze starych czasów, wydania demówki i pierwszej płyty – śmiało wbijajcie. Będzie ogień.

A na koncert PANTERY też zapraszam do Łodzi – a co! Niech i oni przekonają się o mocy naszej łódzkiej publiki. 😉

Są w naszym undergroundzie zespoły z długim stażem, które wydają płyty, grają dobrą muzę – ale tak zwane powiększanie fanbazy nie jest ich podstawową aktywnością. To znaczy, że nie koncentrują się na promowaniu samych siebie, całej tej otoczce marketingowej, a raczej na wydawanych w świat dźwiękach. Jest to postawa szczerze podziemna, ale sprawia też, że każda pomoc z zewnątrz w pokazywaniu zespołu ludziom może podwójnie wesprzeć hordę w dotarciu do odbiorców. Taką kapelą jest niewątpliwie Hellspawn.

Grupa pochodzi z Wielunia, który jako miasto zasłynął dotąd postacią znanego rysownika Wojtka Siudmaka, reprezentantką Polski w siatkówce – Magdą Stysiak – oraz faktem, że Niemcy w trzydziestym dziewiątym, jak już nas napadli, to zrzucili swoje bomby najpierw tam (a nie na Westerplatte). Po kiego luja oni te bomby tam zrzucili, nie mam najmniejszego pojęcia. Faktem jest, że zespół Hellspawn ani jednego z powyższych atrybutów lokalnych w swej promocji nie wykorzystuje – bo w ogóle niczego w zasadzie nie wykorzystuje w promocji.

Wiemy z sieci, bo przecież Encyclopaedia Metallum wszędzie ma swoich szpiegów, że kapela istnieje od 2003 roku. A ponieważ lubimy polskie zespoły podziemne, to od dawna sami wiemy, że grupa ma na swym koncie już trzy długograje, utrzymane generalnie w klimacie bardzo solidnego death metalu. Morbid Angel, Cannibal Corpse, Vader – te trzy klasyczne nazwy padają zwykle dla porównania w recenzjach, pisywanych regularnie blisko terminów wydawania każdej z tych płyt.

Dziś w całości na Bandcampie (TUTAJ) znaleźć można prawie półgodzinną EP-kę, zatytułowaną „In Agelessness”. To materiał z lutego 2021, aczkolwiek odwiedzając profil zespołu na Youtube znajdziemy nie tylko fajne clipy ze studia, dedykowane kawałkom z tej płytki, ale także jeden całkiem nowy numer z przygotowywanej do wydania kolejnej, czwartej płyty długogrającej Hellspawn.

Jednakże, gdy chodzi o całościowy ogląd „In Agelessness” cytowane powyżej marki metalowych klasyków raczej się nie sprawdzą w roli odsyłaczy. Mamy tu nieco inny klimat niż choćby na „The Great Red Dragon” (dwójka Hellspawn), gdzie stylistyczne odniesienia są o wiele bardziej czytelne. Zespół pozostaje na własnej, bardzo dobrze udeptanej ścieżce death/ brutal death metalu, lecz zmieniając nieco prezentowaną ekspresję: czytelność i sterylność riffu ustępuje tu miejsca zagęszczeniu, dusznej atmosferze, klimatowi bliżej nawet obszarów blackowych. Więcej jest – i to wyraźnie – blastów, orientalno-klimatycznych zwolnień, inteludiów, niż miało to miejsce w dotychczasowej twórczości wieluńskiej formacji.

Nie ma też radykalnego odejścia, bo riffy nie tracą melodyjności i przestrzeni (momentami) – bywają tylko wzmacniane, zagęszczane właśnie, rozwiązaniami perkusyjnymi. Idzie to odrobinę w stronę Azarath, ale też nie do końca: jeśli miałbym konsekwentnie trzymać się porównań z tercetem wcześniejszych długograjów zespołu, to słychać tym razem bardziej old schoolowy styl, w riffach gitarowych raczej „pod” starego Treya lub Jacka Owensa, rzadziej „pod” Petera. Choć pewnie i tym razem sprawdzona zasada „ilu ludzi tyle zdań” będzie zastosowana: zapewne inny słuchacz znajdzie te proporcje stylistyczne jako zupełnie inaczej porozkładane.

Ciekawą kwestię stanowi warstwa tekstowa, bo zainspirowała ją literatura: a konkretnie „Ulisses” Joyce’a. No, po Dublinie nie od dziś biegają hordy zapalonych fanów powieści Irlandczyka, odszukujących z mapą w rękach swoje ulubione miejsca, opisane malowniczo przez autora – lokalnego patriotę. Ale żeby ta książka dała impuls twórcom metalowych płyt, jeszcze nie słyszałem. I za to szacunek.

Bez względu na podobieństwa czy różnice stylistyczne, fajnie się słucha tej EP-ki. Jest dobrze zrealizowana, wydana oprócz netowego streamingu również w formacie CD przez niezawodnego Eryka do katalogu Old Temple. Może muzyka Hellspawn nie odkrywa Ameryki ani nie urywa łba swoją niezwykłą oryginalnością. Ale jako bardzo solidny napęd do machania łbem powinna zagościć w zbiorach każdego szanującego się maniaka. Słuchać!

Maciej Pasiński jest genialnym kompozytorem. Może taka enuncjacja pachnie zadęciem, a samego twórcę wprawi w zakłopotanie, ale postawiony na początku tej recenzji wniosek ma swoje głębokie uzasadnienie. Dlaczego? Przeczytajcie.

Gdy tylko, po mniej więcej dekadzie niezwykle obiecującej kariery, rozpadł się w Opolu zespół SIRRAH, jeden z liderów kapeli – Maciek Pasiński – wyjechał za granicę. Znalazł swój dom, pracę i rodzinę w irlandzkim Belfaście. Tam od wielu już lat żyje i pisze muzykę.

Maciek jak wielu z nas nie może wykorzystywać pełni swego czasu na komponowanie. Pracuje, wychowuje z żoną dzieciaki, prowadzi tzw. normalne życie. Gdy natomiast w nocy młodzież idzie już spać, Maciej schodzi do piwnicy wybudowanego w Belfaście domu – i działa. Pisze, tworzy, gra, śpiewa, komponuje, nagrywa. Tak codziennie po kilka godzin. Sypia niewiele, ale nie ma wielkiego wyboru: gdyby wybierał sen, nie byłoby muzyki.

Maciek od czasów SIRRAH ofiarował światu mnóstwo niezwykłych dźwięków, generowanych w różnych odsłonach z rozmaitymi projektami. Od THE MAN CALLED TEA do dzisiejszego QIP, znanego dobrze fanom progresywnego metalu, szykującego się właśnie do opublikowania w sieci drugiej płyty.

Niemniej, potężne składowisko pomysłów, emocji i energii, jakie drzemie (niczym lawa pod powierzchnią wulkanu) wewnątrz Maćkowej czaszki, musi co jakiś czas znaleźć ujście w postaci kolejnych erupcji. SCALD jest następnym projektem, w którym Maciek pozyskał szansę na realizację swych dźwiękowych wizji. Ten niezwykły twór, de facto projekt solowy, w którym jedynie teksty są autorstwa innej osoby, znów – jak wszystkie Maćkowe opusy – wpisuje się w katalog najciekawszych pozycji tzw. nowoczesnej muzyki metalowej mijającego roku.

SCALD to efekt inspiracji, jaką Maciek znalazł w tekstach Petera Dempseya, kolegi z Belfastu, osoby aktywnej w tamtejszym undergroundzie artystycznym. Teksty są jakby żywą kontynuacją opowieści znanej dzięki twórcom filmowej serii „Alien”. Jakieś niezwykle skomplikowane formy pozaziemskiego życia, kosmiczne robale, działające w zawiłych względem siebie relacjach i powiązaniach… Całe pandemonium tych stworów przewija nam się w kolejnych lirykach, ale i utworach Macka, jakby dopisanych nutami do warstwy tekstowej oraz tytułowanych nazwami gatunkowymi wszystkich tych obmierzłych kreatur spoza ziemskiej galaktyki. A raczej Vermimonium – albo Vermagedon, jak zresztą zatytułowany jest utwór kończący płytę pt.: „Regius I”, którą Maciek przedstawia nam za pośrednictwem serwisu Bandcamp.

Jak mogą brzmieć kawałki dedykowane stworom kosmicznym? Jako się rzekło, kosmicznie. Maciek ma swój niepodrabialny styl, a własne, domowe instrumentarium wzbogacił o – przez lata opracowywane – brzmienie, oparte na wycyzelowanym wielokrotnymi poszukiwaniami płaszczu efektowym. Cyfrowe rozszerzenia brzmień, „wysuszone” bębny, gitary – jakby od razu doklejone do cybernetycznych klawiszy, chóry, wreszcie niepowtarzalny, growlujący wokal Maćka… To wszystko działało do tej pory, działa i tutaj, choć SCALD ma być z założenia projektem mniej gitarowym. Jak mówi sam twórca, będzie rozwijał się w kierunku elektroniki i bardziej konceptualnego opowiadania dźwiękową przestrzenią. Jeśli chcecie sprawdzić zalążki tej przyszłości, na bandcampowej stronie płyty „Regius I” są już trzy singlowe fragmenty drugiego albumu, jaki ma w całości pojawić się niebawem. Tak, jakby Maciek jeszcze przez kilka najbliższych lat nie zamierzał w ogóle kłaść się spać.

Mam zaszczyt nazywać Macieja Pasińskiego swym przyjacielem. Wiele godzin przegadaliśmy jeszcze za starych, sirrahowo-smarkowych czasów. Teraz bywa, że też trochę przez Messenger pogadamy, choć obowiązki po jednej i drugiej stronie mocno nam tę możliwość przycięły. Ale nigdy nie stracę podziwu, jaki zawsze żywiłem (i żywię) do Maćkowych kompetencji muzycznych. Jest jak polski Devin Townsend, nieskończony w swym potencjale i wielościach oblicza, bardzo zimny, awangardowo-metalowy – a jednocześnie świadomy, otwarty na wielość muzycznych orientacji. Łapczywie czerpiący nowości z każdej strony muzycznego krajobrazu, a przy tym rozpoznawalny, wierny swej stylistyce. No i w przeciwieństwie do Devina zdrowy psychicznie, choć sam twierdzi, że to wcale nie takie oczywiste, hehe…

Projekty Maćka zasługują na poznanie, refleksję, kontemplację. Trzeba wejść w świat jego muzyki by w pełni ją rozpoznawać i dać się nią natchnąć. Tworzy alternatywne, kosmiczne światy, z których powrót po zdjęciu słuchawek to jak pozbycie się z głowy wirtualnego hełmu. To wielki talent, którego potencjał stanowczo powinien być mocniej wykorzystany przez świat fanów muzyki, nie tylko metalowej.

Posłuchajcie więc debiutu SCALD TUTAJ. Dajcie sobie czas, wolną chwilę na jego dokładne poznanie. Ta muzyka nie wejdzie w Was przy porannej kawie: osobiście przyjmuję jej dawki w rzadkich chwilach całkowitego uwolnienia od spraw zewnętrznych. Jak już będziecie na Bandcampie, sprawdźcie też QIP, o ile uchował się jeszcze ktoś, kto dotąd tego nie zrobił. Naprawdę, warto dać się zainfekować wirusem Maćkowej twórczości. Niech nasz genialny, polski metalowy kompozytor na emigracji zdobędzie estymę, na jaką od lat zasługuje.

Niezwykły zasięg mają czasem produkcje naszych nowych kapel metalowych. Młodziaki atakują znienacka, wydają płytę – a nagle okazuje się, że dzięki dobrze zorganizowanej dystrybucji ich debiut staje się znany fanom na całym świecie, choć w Polsce jeszcze banda stawia pierwsze kroki. Tak jest w przypadku grupy Sarmat, powstałej trzy lata temu jakby z niczego, a dziś w dość szybkim tempie podbijającej coraz szersze undergroundowe kręgi zagranicą. Warto przyjrzeć się bliżej temu fenomenowi.

Sarmat wydał swój debiutancki album „RS-28” własnym sumptem, w obecnym (2021) roku kalendarzowym. Szerować album na świecie pomagają jednak liczne i silne marki promocyjne, a dostarczony na podziemny rynek krążek tak się widać spodobał rozlicznym decydentom, że ma zapewnione distro na każdym chyba kontynencie. Będzie więc strzał z wysokiego progu, bo o tym, by zacząć muzyczną drogę od zdobycia aż tak szerokiej platformy dotarcia marzy chyba każdy zespół świata.

Zainteresowałem się personaliami, bo sędziwy wiek (czyli praktyczna znajomość z każdym, kto w ciągu minionych 30 lat zagrał w tym kraju cokolwiek ostrego) od razu nakazał mi szperanie w poszukiwaniu znajomych. Czytam skład: na gitarach Daniel Szymanowicz i Krzysztof Kopczeński, na wokalu Łukasz Kobusiński. Oto tercet założycielski odpowiedzialny za powstanie płyty: bardzo mi miło, nie znam. Panowie, jak widać na fotkach, nie całkiem młodzi wiekiem, hehe, ale o staż trzeba będzie dopiero powalczyć. Szukam dalej informacji o procesie rozwojowym – napotykam perkusistę Krzysztofa „Desecrate” Szałkowskiego (no, nareszcie znajoma morda, cześć Brachu!) oraz basistę Pawła „Kornela” Korneluka. Może będę miał zaszczyt w przyszłości, dzień dobry.

Generalnie więc dwóch kolegów gitarzystów złożyło do kupy materiał, wzięło wokalistę oraz do sekcji rytmicznej muzyków sesyjnych i nagrało płytę (zaraz wyjaśnię, gdzie i z kim). Następnie band zaczął poszerzać się w chwili zaangażowania sekcji na stałe: wiadomo, że debiut koncertowy zaliczyli niedawno w Opocznie, a wcześniej znaleźli się nawet jako support w zestawie Azarath, Infernal War, In Twilight’s Embrace podczas zaplanowanej na wrzesień imprezy pod hasłem „Desecration Festival” w Progresji. Wprawdzie impreza, jak wiele innych tej jesieni, została przełożona na kolejny termin – ale widać już wyraźnie, jak duże wsparcie generuje dla swej marki Sarmat, niemalże od chwili swojego narodzenia.

Czymże zatem jest ten samorodek, przyciągający tuż po wykopaniu natychmiastową, łapczywą uwagę tak wielu gremiów? Logo kapeli i tytuł debiutanckiego albumu łączą się w merytoryczną całość jako nazwa nowoczesnego pocisku nuklearnego rodem z Rosji. „Sarmata”, znany też jako „Satan 2” ma tę cudowną właściwość, że jak się go wystrzeli a on spadnie, to za jednym zamachem likwiduje chyba z połowę ludzkiej populacji. Taka współczesna, ruska wersja przycisku „Acme” z amerykańskich kreskówek. Panowie dość szczegółowo przeanalizowali zasady działania tego robaczka, jak również (w tekstach na płycie) pozwolili sobie na dosadną wykładnię tego, jaki efekt na Ziemi spowodowałoby jego użycie.

Okładka też jakaś taka antywojenna, grzyby atomowe i postaci w maskach, jak na Dezerterze, Nuclear Assault albo pierwszym (tfu!) Megadeth. Generalnie mało to wszystko piekielne jak na kapelę serwującą słuchaczom mieszankę brutalnego death i black metalu. Ale chyba tak właśnie ma być: różni artyści, pod wpływem napierającej współczesności, coraz częściej ukazują nam, że znacznie więcej prawdziwego zła tkwi w samym człowieku, niźli w jego diabelskiej personifikacji z ogonem i rogami. To brutalne zło aż zieje z dźwięków Sarmat – bo chyba najwyższy już czas, by ten długi opis przyległości zamienić wreszcie na rozmowę o samej muzyce.

A ta jest bardzo ostra, brutalna, zimna, by nie powiedzieć – sterylna. Ale także niezbyt połamana, bo riffy gitarowe, choć ewidentnie w nurcie black/brutal death, nie rażą tutaj nadmierną „technologią”. Nie słychać śladów Suffocation – bardziej, choć walą blasty, wyczuwam tu chłód greckiej stylistyki, trochę a la Septic Flesh. Czyli w sumie dość proste patenty na riff, marszowość, trochę orientu, raczej melodyjne solówki. I taka specyficzna, automatyczna niemal, transowość tego wszystkiego w generalnym odbiorze.

Największy walor tej płyty stanowi jednak produkcja. Gdyby nie brzmienie, o to jestem w stanie się założyć, album aż tak nie błyszczałby na wszystkie strony, budząc swym blaskiem wszechobecne zainteresowanie. O tę sferę postarał się nie kto inny, tylko Arek „Malta” Malczewski, w swoim warszawskim piekłochronie smażąc potajemnie kolejną z serii płyt – pomiotów diabelskich. Nie wiem, jaką mu chłopaki zapewnili motywację, ale brzmienie jest – światowe, po prostu. Jakby ściągnąć płaszcz efektowy z miksów sesji do „Evangelion” (wiadomo kogo) i dorzucić jeszcze do pieca skrajnie wyciągnięty w górę mastering.

Jest grzmot! Niestety, ten walor brzmieniowy, plus kilka patentów ewidentnie spod palców nadwornego akustyka Behemoth będzie odciskać się piętnem na pierwszych recenzjach debiutu Sarmat. Czytałem już kilka z nich, koledzy krytycy dość zgodnie to odczytują. Musiało tak jednak się stać, bo jeśli Malta ma robić płytę, używając do tego celu swojego najlepszego arsenału (doświadczeń i gratów) to gdzieś z tła efekt jego wcześniejszych dokonań nieuchronnie będzie się przebijał. Niemniej wiadomo, że Malta gwarantuje najwyższy poziom abstrakcji, co moim zdaniem daje już wystarczające usprawiedliwienie, by właśnie jego wybrać na akuszera własnych pierwszych, muzycznych kroków.

Tak czy owak, bez względu na podobieństwa czy różnice brzmieniowe (względem kogokolwiek) warto posłuchać tej płyty. Mimo, że jest wrażenie jakoby gdzieś już ktoś kiedyś coś podobnego popełnił – chyba prawem kontrastu odkrywa się w tym graniu świeżość. Może dlatego, że w bardzo brutalnej otoczce rytmicznej zespół osadził dość przestrzenną warstwę gitarową, nie zagęszczając nadmiernie, nie forsując na siłę rozwiązań szybkościowo-łamańcowych na gryfie. Jest w tym pierwiastek myślenia, świadomości muzycznej – a ja takie płyty bardzo lubię. Toteż z czystym jak łza sumieniem mogę i tę wam polecić.

Zespół Sarmat, jak donoszą opoczyńscy ziomale, dobrze zdał egzamin na debiut sceniczny. Czekają ich wkrótce kolejne sprawdziany. Wyrzutnię do błyskawicznego i śmiercionośnego lotu pocisk ten ma już ustawioną. Sprawiają wrażenie takich, co dobrze wiedzą, w którą stronę się wystrzelić. Powodzenia!

Polski metal to dzisiaj nie tylko post-blackowe „dzieci Behemotha”. Jak dawniej, choć pewnie linia podziału już gdzie indziej leży, mamy pod głównym nurtem sceny swój underground. Pochowane, unikające rozgłosu czy stricte handlowej promocji małe firemki, wydają potajemnie to i owo, zupełnie lekceważąc sobie skłonność do rozpowszechniania wiedzy na temat swoich bandów oraz ich wydawnictw. Dlatego na Incertus trafiłem w zasadzie przypadkiem.

P. Wolf, basista i wokalista tej efemerycznej formacji, należy do grona mych zacnych znajomych na FB, dał więc znak, że kawałki zespołu ukazały się na bandcampie. Tam przyjrzałem się formacji bliżej. Tworzy ją trzech muzyków, stuprocentowo zunifikowanych podobnym odczuwaniem metalowego feelingu (każdy z innego miasta, co jak zawsze utrudnia regularne próbowanie). Do Wolfa przyłączył się gitarzysta Nebiros, znany także z Mystic Rites czy Thorns Of Grief. Na perkusji Bartek Dolewski, grający również w Warbell i Dead Mind. Ludzie świadomi, posiadające już sceniczne doświadczenie. No i gościnny klawiszowiec – Dr. Marvin – którego udział w sesji jest niebagatelny… W kredytach także Fiosaiche i Kamil Jakubowski, odpowiedzialni za gitarowe solówki.

Materiał nagrany w kilku miejscach, no i wydany – nakładem Defence Records/Mythrone Promotion, działającej w Krakowie już ponad 20 lat, wyłącznie dla wspierania non-profit kapel metalowych, najczęściej podziemnych. W ich katalogu, poza debiutem Incertus, znaleźć można kilka ciekawych wizytówek: doświadczona Iscariota, Horrorscope, Terrordome, ale też Gnida, Shodan, Deathspawn czy Dira Mortis.

Jest zatem jeszcze duch undergroundu w narodzie, o czym przekonujemy się jednak dopiero w chwili, gdy zaczniemy przekopywać internet ze świadomym zamiarem odkrycia dla siebie takich miejsc. Warto jednak pogrzebać w głęboko podziemnych złożach, bo – jak wiemy – nie wszystko złoto, co się świeci, a prawdziwy blask niekoniecznie świecić musi wyłącznie na powierzchni.

Jest w muzyce Incertus stylistyczny eklektyzm, nie do końca zbieżny z deklarowanym w (nader skromnych) opisach promocyjnych zwykłym połączeniem black i death metalu. Dzieje się tu więcej, choć są momenty, w których zespół niebezpiecznie balansuje obok granicy stylistycznego połączenia dżemu z pasztetem. Ważne, że pilnuje, by tej granicy nie przekroczyć. Czasem słyszę w tym stary Death, Six Feet Under, Napalm Death z „Harmony Corruption” (taaaak, szacunek dla old schoola musi być) – ale momentami też Bal-Sagoth albo Bathory.

Właśnie obecność ducha Quorthona była tym, co do debiutu Incertus przyciągnęło mnie najbardziej: fragmenty takich kompozycji jak „The Return of Darkness and Evil” czy „The Devil Takes Me Away” dają wrażenie brzmieniowego pokrewieństwa ze spuścizną genialnego Szweda. Wymieszane z motoryką klasycznego, starego death metalu oferują też słuchaczowi przyjemne doświadczenie metalowej patyny.

Niby old-school, ale jednak… Pewne elementy tej muzyki, na poziomie kompozycji i aranżacji, nie pozwalają się jednoznacznie zakwalifikować. Tu wracamy do kwestii niecodziennie potraktowanych klawiszy, które albo wzmacniają gęstość riffu masywnym podkładem – albo wybijają się w dziwacznych, momentami solowych partiach, na całkowitą niepodległość. Także stylistyczną, bo granic nie ma tu żadnych: od niby-bachowskich organów „kościelnych” po quasi-jazzowe dysharmonie.

To dobry zamysł, bo dzięki niemu płyta wymyka się sztampie. Dysonanse klawiszowe nie są robione „od czapy”, z rozmysłem zaś tkają, z warstwą gitarową, misterną siatkę anty-melodyjnych kontrapunktów. Pytanie brzmi, czy fanom będzie to odpowiadało, bo na skutek owych wstawek metalowy walec musi czasem zwolnić albo zastopować. Wczuwamy się, przytupujemy – aż tu nagle, zza rogu, maszyny stop i włączają się jakieś dziwactwa. Dla mnie to jednak walor, a przynajmniej dowód na podejmowanie przez twórców wysiłku kompozytorskiego myślenia. Coś się w tej muzyce dzieje, nie słychać wyłącznie sekcji rytmicznej z bulgoczącym growlem.

Muzycznie album ten można podzielić (choć niedokładnie) na połowę, z której cztery kompozycje wydają mi się lepsze. Trzecia na albumie – oraz od piątej do końca. To samo dotyczy sfery produkcji, utwory umieszczone dalej na płycie zdają się być dokładniej zmiksowane, a przynajmniej potraktowane na stole mikserskim z większą dbałością, o rzeźbę i o masę.

W pierwszych numerach razi mnie kląskający bas, zbyt nachalnie przepychający się na front zespołu. Są to też w mojej ocenie kompozycje najmniej interesujące muzycznie, najbardziej zalatujące black metalem w prymitywnej, garażowej odmianie. W nich też słychać pewne braki w zgraniu zespołu, najpewniej wynikające z dzielących muzyków odległości. Im zatem dalej w las, tym lepiej – w przypadku omawianej płyty.

Generalnie należy się zaś Incertusowi mocna czwórka. Za odwagę w łączeniu wpływów i pomysłów, za nowatorskie podejście do grania (na kilku płaszczyznach) – oraz za podtrzymywanie ducha Starych Bogów. Dla mnie, co przyznaję z pokorą, każdy band, w którym zamiłowanie do Bathory będzie jakoś słyszalne, zasługiwać będzie przynajmniej na zwrócenie życzliwej uwagi. Widocznie na stare lata recenzencką czujność zakłócają mi sentymenty.